Kaynak:http://www.zaman.bg/bulgaristanda_vize_sirket-kurma_oturum.html
Vize için gerekli olan belgeler
Bulgaristan’ın AB üyeliği sürecinde ilerlemesiyle, yeni uygulamalar yürürlüğe
girdi. Bu değişikliklerin büyük kısmı yabancıların Bulgaristan’a girişlerini,
ikametlerini ve geçişlerini de etkiledi.
Bulgaristan, Türkiye’nin bulunduğu gruptaki ülkelerin vatandaşlarına karşı 4
çeşit vize uyguluyor:
A vize - Havaalanı transit geçiş vizesi
B vize - Transit geçiş vizesi
C vize - Kısa vadeli kalma vizesi
D vize - Uzun vadeli kalma vizesi
Transit geçiş vizesi (B vize) iki çeşit olup Bulgaristan sınırlarında 24 saat
bulunma hakkı verir. Transit vizesi veriliş tarihinden itibaren bir yıl
içerisinde Bulgaristan’a bir veya birkaç giriş yapma hakkı verir. Çok girişli
transit vizesine sahip olan yabancıların dikkat etmesi gereken diğer bir husus
da transit geçişlerin 6 ay içerisinde 90’ı aşmamaları gerekmesidir.
Kısa vadeli kalma vizesi (C vize) iki çeşittir-Turistik vize (tek girişli) ve iş
vizesi (çok girişli).
Tek girişli C vize, 6 ay içerisinde vizenin üzerinde yazan süre için
Bulgaristan’da kalma hakkı verir. Bu süre 90 günü aşamaz.
Çok girişli C vize en fazla 1 yıllık süre için verilir. Çok girişli vize
Bulgaristan’la devamlı iş ilişkilerinde bulunan şirket sahiplerine veya
temsilcilerine, 50 bin euronun üzerinde yatırım yapmış bulunan işadamlarına, bir
Bulgar vatandaşının aile efradından veya anne babası olup ikametgahı başka
ülkede olan yabancılara verilir.
Uzun vadeli kalma vizesinin (D vize) 6 aylık geçerlilik süresi olup 3 ay
Bulgaristan’da kalma ve oturum alma hakkı verir. D vize ile Bulgaristan’a
gelenlerin dikkat etmesi gereken husus bu vizenin tek girişli olmasıdır.
Dolayısıyla D vize ile giriş yapıp 3 ay içerisinde oturum almayan yabancılar
çıkış yapınca yeniden vize almak zorunda kalacak. Diğer yandan D vizesiyle giriş
yapan bir yabancı acil bir durumdan dolayı oturum almadan Bulgaristan’dan çıkmak
zorunda kalırsa, yeni vize alması gerekecek. D vize ve oturum için aynı evraklar
gerekmektedir. D vize, Bulgaristan makamlarının yabancı vatandaş ile ilgili
araştırma neticesinde verilir.
İşveren iseniz
- Konsolosluğa hitaben yazılmış dilekçe (antetli kağıda ve imza sirkülerinde
imza yetkisi olan kişi tarafından)
- Hesap cüzdan fotokopisi
- Gayrimenkul tapu fotokopisi
- Yeni tarihli faaliyet belgesi (ticaret veya sanayi odası veya kayıtlı bulunan
meslek birliğinden)
- Ticaret sicil gazetesi fotokopisi
- Vergi levhasının fotokopisi (vergi levhası zarar veya yeni tescil ise;
şirketin banka hesap cüzdan fotokopileri ve bilançosu )
- İmza sirküleri
Bordrolu çalışan iseniz
- İşverenden tanıtma ve izin belgesi (konsolosluğa hitaben ve şirketin imza
sirkülerinde imza yetkisi olan kişi tarafından)
- Şirketin imza sirküleri
- Vergi levhasının fotokopisi (vergi levhası zarar veya yeni tescil ise;
şirketin banka hesap cüzdan fotokopileri ve bilançosu)
- Yeni tarihli faaliyet belgesi (ticaret veya sanayi odası veya kayıtlı bulunan
meslek birliğinden )
- Ticaret sicil gazetesi fotokopisi
- Sigorta işe giriş bildirgesi (SSK giriş bildirgesi; tekrar ve yeni işe giriş
ise eski SSK işe giriş bildirgesi)
- 4 aylık sigorta bildirgesi
- Son üç aylık bordro
- Hesap cüzdan fotokopisi
- Gayrimenkul tapu fotokopisi
- Kredi kartları fotokopisi
Ev hanımı iseniz
- Konsolosluğa hitaben dilekçe
- Gayrimenkul tapu fotokopisi
- Hesap cüzdan fotokopisi
- Eşi çalışıyor ise veya işveren ise yukarıda belirtilen belgeler eklenecektir.
Öğrenci iseniz
- Okuldan yeni tarihli öğrenci belgesi
- 18 yaş dolmamış ise anne ve babadan muvafakatname
- Aile işveren ise veya bordrolu ise yukarıda belirtilen belgelerin tamamı
eklenecektir.
Emekli iseniz
- Konsolosluğa hitaben dilekçe
- Emekli cüzdanı fotokopisi
- Sağlık karnesi fotokopisi
- Gayrimenkul tapu fotokopisi
- Banka cüzdan fotokopisi
Ayrıca
- Resim (Arka zemini beyaz olmalı)
- En az 6 ay geçerli pasaport (pasaport mutlaka imzalı olmalı)
- Vize başvuru formları şahsen imzalanmalıdır.
Pratik Bilgiler
İki türlü vize uygulaması var:
İş ve turistik şekilde. Acil veya normal diye iki kısma ayrılıyor. Bunların
fiyatları farklı. Fiyatları süresine göre değişmekle birlikte acil için ödenen
117 YTL ve 3 günde alınıyor. Diğerleri 2 hafta ya da 20 günde çıkıyor.
Konsoloslukta kısa bir form veriliyor. Onunla birlikte arka fonu beyaz 3
fotoğraf, pasaport ve davetiye isteniyor. Vize ücretini bankaya yatırıyorsunuz
İstanbul’dan başvurulursa için Akmerkez yanında bulunan Oyak Bank’a
yatırılabilir. Hangi vize isteniyorsa ona göre bankaya para yatırılıp dekont
alınıyor. 3 adet arkası beyaz fonlu fotoğraf. Vize formu alıp doldurulacak.
Formu kapıdan veriyorlar. Pasaportun fotokopisi... bunu bankada da istiyorlar.
Bir de erken saatte gidip içeri ilk girenlerden olmak önemli.
Formu bir gün önce alıp doldurmak ve banka işini de bir gün önceden halletmek en
pratik olanı. Tüm belgelerle hazır gidilince sabah 08:00 gibi içeri alıp numara
vermeye başlıyorlar. İş vizesi isteyenlere öncelik tanınıyor.
NOT: Özel hizmet pasaportu (gri pasaport) olanlardan Bulgaristan vize istemiyor.
Ancak yeşil pasaportlulardan vize isteniyor.
Taşıtlar için aranan şartlar
ve sigorta zorunluluğu
Bulgaristan üzerinden özel araçları ile seyahat edecek vatandaşlarımız,
otomobolin kendilerine ait olduğunu belgelemek zorundadır. Bu çerçevede, başkası
adına kayıtlı araç kullanan vatandaşlarımızın sürücü vekaletnamesini yanlarında
bulundurmaları gerekmektedir.
Bulgaristan’dan transit geçiş yapacak taşıtların yaşlarıyla ilgili herhangi bir
kısıtlama söz konusu değildir. Batı Avrupa’da mukim vatandaşlarımızın araçları
için yaptırdıkları uluslararası zorunlu trafik sigortası (yeşil kart)
Bulgaristan’da geçerlidir. Söz konusu uluslararası trafik sigortası bulunmayan
vatandaşlarımızın Bulgaristan’a girişte hudut kapılarında trafik sigortası
yaptırmaları gerekmektedir. Türkiye’ye gidiş ve dönüşte karayoluyla seyahat
edecek olan vatandaşlarımızın yola çıkmadan önce araçlarını mutlaka kasko
sigortası yaptırmaları da menfaatleri gereğidir. Ayrıca, vatandaşlarımızın kaza
vb. olaylarla karşılaşmaları halinde, mukim oldukları Batı Avrupa ülkelerine
ivedilikle nakledilmelerini ve gerekli sağlık hizmetlerinden faydalanmalarını
teminen, önceden kaza ve tedavi sigortası yaptırmalarında fayda bulunmaktadır.
Bulgaristan Büyükelçiliği
Adres: Atatürk Bulvarı No.124 Kavaklıdere - Ankara
Telefon: ( 312 ) 467 19 48 - 467 20 71-312-426-7455
Faks: ( 312 ) 467 25 74
İstanbul Konsolosluğu:
Ulus Mahallesi, Adnan Saygun Cad. no 44, 2. Levent, İstanbul
Tel: 269-0478; Fax: 264-1011
Edirne Konsolosluğu:
Adres: Talatpaşa Asfaltı No:31 22100 Edirne
Tel / Phone: (0284) 225 10 69
Faks / Fax: (0284) 225 10 69
Oturum
Yabancıların Bulgaristan’da ikamet etmesi geçici oturum veya devamlı oturum ile
olur. Bir yabancı vatandaşın Bulgaristan’da uzun vadeli oturum alması için
aşağıdaki gruplardan birinin şartlarına uyması gerekiyor:
Bulgaristan Çalışma Bakanlığı tarafından verilen izinle Bulgaristan’da çalışan
yabancılar.
Bulgaristan’da şirket açıp, faaliyet gösterdiği şirkette en az 10 Bulgar
vatandaşı çalıştıran yabancı işadamları.
Bulgaristan’ın lisanslı okul ve üniversitelerinde kayıtlı olan öğrenciler.
Bulgaristan’ın taraf olduğu uluslararası anlaşmalara istinaden ülkede çalışan
yabancı uzmanlar.
Bulgaristan Ticaret ve Sanayi Odasın’da kayıtlı Bulgaristan temsilciliği olan
şirket ve kuruluşların temsilcileri.
Bir Bulgar vatandaşıyla evliliği olan yabancılar.
Bulgar vatandaşlarının veya oturum izni olan yabancıların, kendisini idare
edecek kadar maddi durumu iyi olan, ikametgahları bir başka ülkede olan anne ve
babaları.
Yabancı medya temsilcileri (Bulgar Dışişleri Bakanlığı’nda akreditesi olan).
Oturum izni olan yabancıların eşleri ve çocukları.
Bulgaristan Çalışma Bakanlığı tarafından verilen izinle Bulgaristan’da serbest
mesleğini icra eden yabancılar.
Bulgaristan Adalet Bakanlığı tarafından verilen izinle Bulgaristan’da ticaret
dışı (vakıf, sivil örgüt v.s.) faaliyetleri olan yabancılar.
Yatırımları Teşvik Kanunu’nun öngördüğü şekilde Bulgaristan’da yatırım yapan
yabancılar.
Uzun vadeli tedavi için Bulgaristan’a gelmiş olup, tedavisini ve Bulgaristan’da
kaldığı süre içerisinde kendi geçimini karşılayabilecek kadar maddi imkanı olan
yabancılar.
Bulgaristan’da bulunduğu sürece kendi geçimini sağlayacak miktarda maddi imkanı
olan emekli yabancılar. Yukarıda sıralanan yabancıların oturum alabilmeleri için
kalacakları yer, geçim imkanı ve Bulgaristan kanunlarının öngördüğü sigortalara
sahip olmaları da gerekiyor.
Yabancıların Bulgaristan’da devamlı oturum alabilmeleri için aşağıdaki
şartlardan birine uymaları gerekiyor:
Bulgaristan’da 5 yıl boyunca kesintisiz uzun vadeli oturumu olan yabancılar.
(Öğrencilerin eğitim gördükleri süre devamlı oturum almaları için geçerli
olmuyor)
Bulgar milliyeti olan yabancılar.
Bir yabancının Bulgar vatandaşıyla veya devamlı oturumu olan yabancıyla
evlendikten iki yıl sonra.
Ebeveynin en azından birinin Bulgar vatandaşı veya devamlı oturumlu yabancı olan
18 yaş altındaki bekar (hiç evlilik yapmamış olan) yabancılar.
Bulgaristan kanunlarının öngördüğü şekilde 500 bin ABD dolarının üzerinde
yatırım yapan yabancılar.
Milliyeti Bulgar olmayıp Bulgaristan topraklarında doğan yabancılar veya
göçmenlik anlaşmalarıyla Bulgar vatandaşlığını kaybetmiş olup tekrar
Bulgaristan’da devamlı olarak ikamet etmek isteyen yabancılar.
27 Aralık 1998 yılından sonra Bulgaristan’a girmiş, şu anda oturumu olan veya
Bulgaristan topraklarında dünyaya gelen ve ebeveyninin birisinin Bulgar
vatandaşıyla evlenen yabancılar.
Şirket kurma ve çalıştırma
Bulgaristan’da ticari faaliyette bulunmak isteyen bir yabancının bilmesi gereken
mevzulardan biri Bulgaristan ticari sicillerin mahkeme nezdinde olmasıdır.
Bundan dolayı şirket kurmak veya mevcut bir şirkette değişiklik yapmak bir adli
prosedürle gerçekleşir. Ticaret hukuku mevzuatının ayrıntılı bir şekilde ele
alınması bu tanıtım rehberinin sınırlarını aştığı için burada sadece kısaca
bilgi vermekle yetineceğiz. Bulgaristan Ticaret Kanunu Türkiye’de bilinen bütün
şirket çeşitlerinin kurulmasına izin verir. Yabancı işadamlarının en fazla
tercih ettikleri şirket çeşitleri Ltd. ve AŞ şirketleridir. Bunların birincisi,
masrafları en az olmakla beraber, banka ve sigortacılık faaliyetlerinin dışında
her türlü ticari faaliyet gerçekleştirme ve işyeri açma imkanı verir.
Bulgaristan’da yabancı sermaye ile kurulan bir şirketin diğer şirketlerden
faaliyet alanı itibarıyla hiçbir farkı yoktur ve her türlü iş yapabilir, menkul
ve gayrimenkul mülke sahip olabilir. Bulgaristan’da kurulan bir şirkette ortak
olarak bir Bulgar vatandaşının bulunması gerekmez. Daha önce de belirttiğimiz
gibi şirket kuruluş prosedürü mahkemede yapılan kayıtla sona erer. Bundan sonra
istatistik, vergi ve sigorta kayıtları yapılır. Bütün bu kayıtlarını tamamlayan
şirket faaliyete başlayabilir. Bulgaristan’da şirket açmak isteyen işadamlarına
imkanları varsa bizzat kendileri buraya gelip kuruluş evraklarının yeminli
tercüman ve noter huzurunda imzalamaları ve gerekiyorsa bu şartlarda üçüncü bir
şahsa vekalet vermeleri tavsiye edilir. Kuruluş esnasında hazırlanması gereken
bazı evrakların (imza sirküleri, kuruluş protokolü ve şirket tüzüğü) mutlaka
noter ve yeminli tercüman önünde imzalanması gerekir. Bulgar Ticaret Kanunu bir
Ltd. şirketinin ana sermayesinin en az 5 bin lv (yaklaşık 2 bin 500 euro)
olmasını öngörmekte, bu sermaye özel açılan bir banka hesabına (herhangi bir
bankada) yatırılır ve kuruluş prosedürü sona erdiğinde tekrar geri alınabilir.
AŞ için öngörülen asgari kuruluş sermayesi ise 50 bin leva (25 bin euro).
Bunların yanısıra şirketin şekli ne olursa olsun onun yönetim merkezinin
bulunacağı Bulgaristan’da bir adresin gösterilmesi gerekiyor.
Bulgaristan’da şirket kurmak isteyen işadamlarına, kuruluş işlemlerini mutlaka
bir avukata veya danışmanlık ajanslarında çalışan bir hukukçuya yaptırmalarını
tavsiye ederiz. Her ne kadar bu işlemleri değişik tercüme büroları ve benzeri
kuruluşlar yapsalar da, kuruluş sürecinde yapılan bir yanlışlık, şirketin
müstakbel çalışmalarında ciddi zararlar ve külfetler getirebileceklerine dikkat
çekmek istiyoruz. Bulgaristan’da bir şirketin kuruluş masraflarını belirleyen
kesin bir rakam söyleyerek bağlayıcı olmak istemiyoruz. Bu masraflar kurulan
şirketin özelliklerine göre, şirketin çeşidine göre değişecektir. Ancak şirketin
mahkemede kaydedilmesiyle, şirketin faaliyete başlayacak hale gelmediğini
hatırlatıp, çok kısa zaman içinde (bir kısmı 7 gün diğer kısmı ise 14 gün)
yapılması gereken istatistik, vergi ve sigorta kayıtlarının yapılması
gerektiğini hatırlatırız. Dolayısıyla şirketinizin kuruluş sürecini
gerçekleştirecek olan avukat veye ajansa, bildirilen ücretin bu kayıtları da
içerecek mi, mutlaka sormanız gerekiyor.
Son olarak da kurulan bir şirketin tüzük, sermaye ve yönetim şeklinde yapılacak
olan değişikliklerin de yeni adli prosedürle gerçekleşeceklerini unutmayınız.
|